در کشورهای توسعهیافته مهندسی پزشکی علمی حیاتی است تا جایی که بدون آن، علم پزشکی نمیتواند کاری انجام دهد.
معرفی اجمالی
سال ۱۹۸۳ اولین بیمار، تحت عمل جراحی پیوند قلب مصنوعی قرار گرفت و ۱۹۲ روز زنده ماند. سال ۱۹۸۸ تلمبه تنظیم کننده قلب ساخته شد. سال ۱۹۹۳ اولین پای الکتریکی ساخته شد که با استفاده از سیستم بادی و کنترلهای ریزپردازنده، سرعت قدم زدن فرد را متوجه میشد و محفظههای بادی خود را به نحوی تنظیم میکرد که به طور طبیعی به جلو عقب حرکت کند تا مانع لنگیدن فرد شود.
اکنون دانشمندان مهندسی پزشکی به یاری متخصصان رشتههای مرتبط تلاش میکنند تا چشم، کلیه یا رگ مصنوعی را اختراع کنند. البته علم مهندسی پزشکی به ساخت اعضای مصنوعی مکانیکی یا الکتریکی محدود نمیشود بلکه حیطه این علم بسیار گسترده و متنوع است. در کشورهای توسعهیافته، مهندسی پزشکی علمی حیاتی است تا جایی که بدون آن پزشکی نمیتواند کاری انجام دهد. برای مثال یک پزشک جراح بدون تجهیزات اتاق عمل واقعا فلج است. یا بسیاری از معاینات پزشکی بدون استفاده از تجهیزات پزشکی امکانپذیر نیست. در ضمن باید توجه داشت که هدف مهندسی پزشکی تنها تجهیزات پزشکی نیست بلکه ابعاد این رشته بسیار وسیعتر است. در این میان میتوان به نقش این علم به عنوان پل ارتباطی بین مهندسی و پزشکی اشاره کرد؛ این علم تلاش میکند تا مهندسان بتوانند از ایدههای پزشکی استفاده کنند چون خیلی از روشهایی که در مهندسی جا افتاده است مثل شبکه عصبی یا سیستم فازی با الگو برداری از سیستمهای بیولوژیکی ایجاد شده است.
موقعیت شغلی در ایران
یک مهندس پزشکی میتواند یک دستگاه پزشکی را به درستی راهاندازی کرده و نحوه استفاده صحیح آن را به پرستاران یا دیگر کارکنان بیمارستان آموزش دهد یا اینکه در موسسات و شرکتهای خصوصی و دولتی، در زمینه ساخت تجهیزات پزشکی فعالیت کند. برای مثال فارغالتحصیلان گرایش بیوالکتریک به راحتی میتوانند دستگاه شنوایی سنجی بسازند و از سوی دیگر چون دستگاههای پزشکی به طور متوسط میلیونها تومان میارزد و مسئولان بیمارستانها به طور نسبی برای حفظ و نگهداری آنها اهمیت بسیاری قائلند، بسیاری از فارغالتحصیلان مهندسی پزشکی گرایش بیوالکتریک و حتی دانشجویان این رشته جذب بازار کار میشوند. دانش فارغالتحصیلان گرایش بیومکانیک نیز هم در زمینه ساخت اعضای مصنوعی و هم در مبحث توانبخشی مثل ساخت ویلچر یا تخت بیمارستان مورد نیاز است.